CIA Direktörü: İran ve İsrail arasındaki gerilim her an tırmanabilir
CIA Direktörü William Burns Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD istihbarat topluluğunun İran ve İsrail liderlerinin “topyekûn bir çatışma” peşinde olmadıklarını değerlendirdiğini söylese de, Orta Doğu'da kaynayan çatışmaların bölgeye yayılma potansiyeli konusunda uyarıda bulundu.
Sea Island, Georgia'da düzenlenen yıllık Cipher Brief tehdit konferansında moderatörlüğünü yaptığı soru-cevap oturumunda Burns, “Bölgesel çatışmaların daha da tırmanması gibi çok gerçek bir tehlikeyle karşı karşıyayız” dedi. İsrail liderliğinin İran'ın geçen haftaki balistik füze saldırısına nasıl karşılık vereceğini “çok dikkatli bir şekilde tarttığını” söyledi, ancak “yanlış değerlendirmelerin” yine de kasıtsız bir tırmanma sarmalına yol açabileceği konusunda uyardı.
Burns “Orta Doğu her zaman karmaşık olayların yaşandığı bir yerdir” dedi.
Burns, ABD ve İsrail arasındaki güçlü istihbarat paylaşımı ve “güçlü” entegre hava savunma sistemlerinin bir araya gelmesinin, 1 Ekim'de İran'dan gelen büyük ölçekli füze saldırısının yenilgiye uğratılmasını sağladığını söyledi. Saldırının Tahran'ın askeri yeteneklerindeki bazı “sınırlamaları” ortaya çıkardığını ancak bunun “bu yeteneklerin hala oldukça güçlü olmadığı ve sadece İsrail'in değil ABD'nin de çok ciddiye alması gereken bir şey olduğu anlamına gelmediğini” söyledi.
İran'ın uranyum zenginleştirme programına kısıtlamalar getiren 2015 nükleer anlaşmasının müzakere edilmesinde kilit rol oynayan eski üst düzey diplomat, ajansının yine de İran'ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney'in ülkesinin nükleer silah üretme çabalarını hızlandırmaya karar verdiğine dair bir işaret görmediğini söyledi.
Burns, “Bugün Dini Lider'in 2003 yılı sonunda silahlanma programını askıya alma kararından geri döndüğüne dair bir kanıt görmüyoruz” dedi. Bununla birlikte Burns İran'ın tek bir bomba değerinde silaha uygun malzeme üretmeye “çok daha yakın bir konumda” olduğunu ve artık “bir hafta ya da biraz daha fazla” bir zaman diliminde silah üretebileceğini kabul etti.
Hamas militanlarının İsrail'in güneyine saldırarak 1,200'den fazla İsrailliyi öldürmesi ve 250'den fazlasını kaçırmasının üzerinden bir yıl geçtikten sonra konuşan Burns -ki geçtiğimiz yıl Katar, Mısır ve İsrail'den mevkidaşlarıyla birlikte diplomatik müzakereleri yürütmüştü- ateşkes ve Gazze'de kalan rehinelerin serbest bırakılmasını güvence altına almak için hala diplomatik bir anlaşma yapılabileceğine dair umudunu dile getirdi.
“En azından birkaç kez sonuca yaklaştık ama bir türlü başaramadık,” dedi.
ABD'li yetkililer, Hamas lideri Yahya Sinvar'ın güncellenen tekliflere yanıt vermeyi durdurması nedeniyle Gazze'yle ilgili görüşmelerin son haftalarda durma noktasına geldiğini söyledi.
Burns, “Gazze'de söz konusu olan şey siyasi iradeye göre şekilleniyor” diye vurguladı. “Sonuçta bir rehine ve ateşkes anlaşmasını müzakere etmeye çalışırken mesele sadece metinlerdeki parantezler ya da yaratıcı formüller değildir. Bu, liderlerin nihayetinde artık yeter demeleri ve özellikle Orta Doğu'da mükemmelin nadiren menüde olduğunu kabul etmeleriyle ilgilidir.”
“Daha sonra da uzun vadeli stratejik istikrar için zor seçimler yapmanız ve bazı tavizler vermeniz gerekiyor.”
KAYNAK: https://www.cbsnews.com/
