İran Cumhurbaşkanlığı Seçiminde Adaylar
İran'da seçimler için aday kaydı yapan kişiler arasından yeterli görülenler belirlendi.
İran Anayasayı Koruma Konseyi, 5 günlük incelemenin ardından ikinci beş günlük fırsatında nihai cumhurbaşkanlık seçimleri aday listesini yayınladı.
Bu listede Muhammed Bakır Galibaf, Alireza Zakani, Said Celili, Mesut Pezeşkiyan, Emirhüseyin Gazizade Haşemi ve Mustafa Purmuhammedi isimleri yer alıyor.
İran Cumhurbaşkanı ve yanındaki heyetin helikopter kazasındaki şehadetinin ardından İran'da erken cumhurbaşkanlık seçimleri kararı alınmıştı.
Bu listenin açıklanması ile adayların reklam süresi de seçimlere bir gün kalan döneme kadar başladı.
Adayları tanıyalım :
SAİD CELİLİ :
12 üyeli seçim denetleme organı olan İran Anayasa Koruma Konseyi, İran'da 28 Haziran'da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışacak altı adayı onayladı.
Adaylığı onaylananlar arasında eski baş nükleer müzakereci ve ülkenin en üst güvenlik organı olan Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili de yer alıyor.
Celili, 30 Mayıs'ta cumhurbaşkanlığı adayı olarak kayıt yaptıran ilk isimlerden biriydi.
Yarışa katıldıktan sonra medyaya ülkenin göz ardı edilmemesi gereken "tarihi bir fırsatla" karşı karşıya olduğunu söyleyerek, bir sonraki başkanın ülkenin zengin başkentini anlaması gerektiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin, iki haftalık bir kampanya dönemi ve televizyondaki tartışmaların ardından 28 Haziran'da yapılması planlanıyor.
Usta bir siyasetçi ve yönetici olan Celili, kamusal yaşamı boyunca pek çok önemli görev üstlendi.
1965 yılında kuzeydoğudaki Meşhed şehrinde Fransızca öğretmeni ve müdür Muhammed Hasan Celili'nin oğlu olarak dünyaya geldi. Annesi, İran'ın kuzeyindeki bir şehir olan Erdebil'dendi.
Celili, ilk ve orta öğrenimini memleketi Meşhed'de tamamladı.
1980'lerde Batı destekli Irak'ın İran'a karşı savaşı sırasında savaş alanlarında görev yaptı ve 1986'da ağır yaralanarak sağ bacağının bir kısmını kaybetti.
Celili, diplomatik ve siyasi kariyerine 1989 yılında Dışişleri Bakanlığı'na katılarak resmen başladı.
1991-1996 yılları arasında bakanlığın Teftiş Ofisi'nin başkanlığını yaptı ve 1998'de Kuzey ve Orta Amerika Dairesi'nin müdür yardımcılığına atandı.
2001 yılında İslam Devrimi Liderliği Ofisi'nde politika planlama direktörlüğüne atandı.Ayrıca Tahran'daki İmam Sadık Üniversitesi'nde okudu ve burada daha sonra "İslam Peygamberinin Dış Politikası" kitabı haline gelecek olan "Kuran-ı Kerim'de İslam Siyasi Düşüncesi Paradigması" başlıklı doktora tezini tamamladı.
Celili birkaç yıl boyunca İmam Sadık Üniversitesi'nde siyaset bilimi dersleri verdi.
1992 yılında Fateme Seccadi ile evlendi ve bu evlilikten Seccad adında bir oğlu oldu.
Celili, 2007'den 2013'e kadar ülkenin en üst düzey güvenlik organının sekreteri olarak görev yaptı ve aynı zamanda İran'ın nükleer programı konusunda Batılı devletlerle baş müzakereci olarak görev yaptı.
Taviz vermeyen, kararlı ve titiz bir müzakereci olarak hatırlanıyor.Celili, İran'ın taviz vermemesi ve ekonomik kalkınmanın dış iradeye bağlı olmaması gerektiğine inanan biri olarak altı dünya gücüyle 2015'te yapılan nükleer anlaşmayı sert bir şekilde eleştirdi.
2013 yılında görevinden ayrıldıktan sonra İslam Devrimi Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamanei tarafından Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi'ne atandı.
2013 başkanlık seçimlerinde "Erdemli Bir Hayat" sloganıyla yarışmış ve 4 milyonun üzerinde oy alarak üçüncü olmuştur.
2021'de tekrar başkanlık için yarıştı ancak sonunda seçimleri kazanan Ebrahim Reisi lehine çekildi.
Celili, 30 Mayıs'ta adaylığını sunmasının ardından Cumhurbaşkanı Reisi'yi övdü ve siyasi görüşlerini özetledi.
Seçimin öneminin farkına varılmasının ve ülkenin potansiyelinin takdir edilmesinin önemini vurguladı. Celili, ABD'li yetkililerin Washington'un "maksimum baskı" politikasının başarısız olduğunu kabul ettiğini belirterek, İran'ın tarihi bir fırsatla karşı karşıya olduğunu savundu.
Celili, her İranlının ülkenin ilerlemesine katılma hakkını güvence altına alacak şekilde önceliklere ve adalete odaklanan "kesin kararlara" duyulan ihtiyacı vurguladı.
Celili ayrıca büyüme ve başarıya ulaşmak için halkın maksimum katılımının gerekliliğine vurgu yaptı.
KAYNAK: MEHR NEWS
MUHAMMED BAKIR KALİBAF
(d. 23 Ağustos 1961) Tahran Eski Büyükşehir Belediye Başkanı, İran Eski Polis Teşkilatı Başkanı, İran Eski Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı.
Meşhed’in Torkebe beldesinde Kürt kökenli baba ve Fars kökenli anneden doğan Galibaf İran-Irak Savaşı sırasında henüz 22 yaşındayken Devrim Muhafızları'nın Horasan Eyaleti’ndeki Nesir 5. Karargâhı’nın komutanı olarak atandı.
1994’te Devrim Muhafızları’nın ekonomik kolu olan Hatem-ül Enbiya Karargahı’nın komutanı olarak atanan Galibaf 1996’da Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı oldu.
Airbus uçaklarının pilotluk diplomasını alan ve zaman zaman yolcu uçaklarının pilotluğunu yapan Muhammed Bagır Galibaf 2000’de İran Polis Teşkilatı başkanlığına atandı. Tahran’ın Tarbiat Modares Üniversitesi’nden Siyasi Coğrafya Bölümünde doktora öğrenimini bitiren Galibaf halihazırda Tahran Üniversitesi’nde yardımcı doçenttir.
Mahmut Ahmedinejad’ın zaferiyle sonuçlanan 9. İran Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olan Galibaf, 7. Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin döneminde İran cumhurbaşkanına gönderilen Devrim Muhafızları komutanlarının uyarı mektubunu imzalamıştı.
17 Eylül 2005’te Tahran Şehir Meclisi tarafından belediye başkanlığına atanan Galibaf’ın görev süresi 2 yıl sonra 4 yıl uzatılmıştır.
Galibaf 2008 yılında Worldmayor tarafından dünyanın 8. en iyi belediye başkanı unvanını kazanmış, 2010’da ise Tahran Belediye Başkanlığı Ulaşım ve Kalkınma Politikaları Kurumu tarafından “şehirde kalıcı ulaşım” ödülüne sahip 5 Şehirden birisi seçilmiştir.
KAYNAK: wikipedia
ALİREZA ZAKANİ
Tahran Eski Belediye Başkanı ve eski kıdemli milletvekili.
2021 başkanlık yarışına katılan Zakani, nihai kazanan Ebrahim Raeisi'nin lehine son etaplarda çekildi.
Cumhurbaşkanlığı tartışmalarının en sesli ve güçlü seslerinden biriydi.
Zakani, 1966 yılında Tahran'da dindar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.
Babası Haj Hossein Zakani, başkentin güneyindeki ve dünyanın en eski şehirlerinden biri olan Shahr Ray'den tanınmış bir sporcuydu.
Babası uluslararası bir güreş hakemiydi ve İran'ın efsanevi güreşçisi Gholamreza Takhti'nin yakın arkadaşıydı.
Baba tarafından ataları Tahran'ın kuzeyindeki dağ köyleri olan Zayegan ve Lalan'dandı ve anne tarafından büyükbabası ülkenin kuzeybatısındaki Tebriz'dendi.
Babasının izinden giden Zakani, gençliğinde güreşe tutkuyla bağlıydı.
Öğrencilik yıllarında Pehlevi rejimine karşı gençlik hareketine dahil oldu ve Tahran genelinde yürüyüş ve gösterilere katıldı.
İslam Devrimi'nin zaferinden sonra ve empoze edilen savaş sırasında Zakani, Mostafa Chamran liderliğindeki Düzensiz Harp Karargahı birimlerinin bir üyesi olarak savaş alanına katıldı.
İslam Devrim Muhafızları Kara Kuvvetleri'nin (IRGC) 27. Muhammed Rasulullah Tümeni ve 10. Seyyid el-Şohda Tümeni gibi birliklerde görev yaptı.
KAYNAK: Press Tv
Mesut Pezeşkiyan
İran Meclisi Başkan Yardımcısı.
Eski sağlık bakanı, eski meclis birinci başkan vekili ve milletvekilidir.
Kamuoyunda Pezeşkiyan hakkında reformcu aday yorumları yapılmaktadır fakat İran içinde gelenekçi ve reformist türü tanımlamaların daha çok ülke dışı ve çoğu gerçekle uyuşmayan yakıştırmalar olduğu değerlendiriliyor.
Kendisi hem devletin kilit makamlarında görev yapmış bir siyasetçi olduğu gibi adaylığının Uzmanlar Meclisi tarafından onaylanması da sistemle uyumlu biri olduğunu göstermektedir.
Sosyal medyada yayınlanan bir konuşmasında şöyle demişti :
"Ben Türküm. Annem de babam da Türk'tür. Türklüğümle gurur duyuyorum. Evde çocuklarımla da Farsça değil, Türkçe konuşuyorum."
Bir röportajında da şunları söylüyor:
"Büyüklerimiz ve müctehidlerimiz, en basit hastalıkların tedavisi için bile Avrupa'ya giderler, ama neden tarım, sanayi, ekonomi ve bankacılık söz konusu olduğunda dünyanın önde gelen uzmanlarına danışmıyoruz?"
Emir Hüseyin Gazizade Haşimi
Gazizade Haşimi, İran İslam İnkılabı lideri Ayetullah Hamenei’ye yakın olan muhafazakar adaylar arasında yer alıyor.
Emir Hüseyin Gazizade Haşimi 13. dönem cumhurbaşkanlığı seçimlerinin en genç adayı olma özelliği taşıyor.
Gazizade Haşimi de Zakani gibi üç dönem İslami Şura Meclisi milletvekili seçildi ve bir yıl da meclis başkan vekili olarak görev yaptı.
Gazizade Haşimi, kuracağı hükümeti, “Selam hükümeti” olarak tanımlıyor, bu hükümetin yeniliğe ve köklü değişime selam vereceğini belirtiyor.
Gazizade Haşimi “Direniş Cephesi” adlı hareketin ilk üyelerindendi; ancak şimdi bu hareketle ilişkisi bulunmuyor.
Tıp doktoru olan, Kulak Burun Boğaz Uzmanı Gazizade Haşimi 1971 yılında Rezevi Horasan’ın Feriman kentinde dünyaya geldi.
15 yaşında İran-Irak savaşına katılan Gazizade Haşimi bir harekat sırasında yaralandı ve sol bacağının siniri kesildi ve böylece gazi oldu.
26 yaşında evlenen Gazizade Haşimi’nin iki çocuğu var.
KAYNAK: https://www.yazilimedya.com/
Mustafa Pur muhammedi
İranlı din adamlarının en önemli siyasi oluşumu olan Mücadeleci Din Adamları Topluluğu Genel Sekreteri ,
Eski Ulusal Denetleme Teşkilatı Başkanı,
Ahmedinejad dönemi hükümeti İçişleri ve Adalet Bakanı,
Ruhani döneminin İçişleri Bakanı.
2020 yılında yaptığı bir konuşmadan kesitler sunuyoruz :
Hüccetü'l-İslam ve'l-Müslimin Mustafa Pourmohammadi, Mücadeleci (Mobarez) Din Adamları Cemiyeti’nin toplantısında şöyle konuştu:
"Amerikan seçimlerinin en büyük düşmanımızın siyasi ve onurlu çöküşüne işaret etmektedir. Bize ne mutlu ki düşmanlarımız aşağılanarak sahneyi terk ediyor. Biz bunu ilahi bir yardım olarak değerlendiriyoruz ancak sorunlarımızın kökeninin içerde olduğunu biliyoruz bazen de ülkedeki iç politika ve yönetim sorunlarının birçok ekonomik ve idari soruna yol açtığını vurguluyoruz. Sosyal eksiklikler ve zorluklarımız vardır.
Mücadeleci din adamları topluluğumuz, değer ve devrimci söylemdeki tüm parti ve akımlar için samimi ve güvenilir bir ev sahibidir. Bugün yakınlaşma, ortak görüş ve etkileşim zamanıdır ve herkes sosyal ve ekonomik konularda bilinçli hareket etmelidir.
Bugün din adamları camiası olarak krizleri ortak kararlar alarak, yakınlaşma, uyum ve etkileşim ile aşmayı düşünmemiz gerekir ve cemiyetimiz herkesin kollektif akıl ilkesine uyması ve ortak akıl ilkesine saygı duyması gerektiğine dair ciddi bir inanca sahiptir. “
