İstihbaratta yapay zekanın artan rolü
Washington ve rakipleri arasında küresel düzenin geleceğine ilişkin rekabet giderek kızışıyor. 1950'lerin başında olduğu gibi şimdi de ABD, rakiplerini geride bırakmak için dünya standartlarındaki özel sektöründen ve geniş inovasyon kapasitesinden faydalanmalıdır. ABD istihbarat topluluğu, politika yapıcılara günümüz dünyasının hızında içgörüler sunmak için ülkenin güç kaynaklarını kullanmalıdır. Yapay zekanın, özellikle de geniş dil modelleri aracılığıyla entegrasyonu, istihbarat operasyonlarını ve analizini iyileştirmek için çığır açan fırsatlar sunmakta ve karar vericilere daha hızlı ve daha ilgili destek verilmesini sağlamaktadır. Ancak bu teknolojik devrim önemli dezavantajları da beraberinde getirmektedir, özellikle de düşmanlar ABD'nin istihbarat operasyonlarını ortaya çıkarmak ve bunlara karşı koymak için benzer gelişmelerden yararlanırken. Yapay zeka yarışı sürerken ABD, yapay zekadan ilk yararlanan, teknolojiyi kötü amaçla kullanabilecek düşmanlardan ilk kendini koruyan ve yapay zekayı bir demokrasinin yasaları ve değerleri doğrultusunda ilk kullanan olmak için kendini zorlamalıdır.
İstihbarat analistleri de tekrarlayan ve zaman alan görevleri makinelere devrederek en tatmin edici işe odaklanabilir: orijinal ve daha derin analizler üreterek istihbarat topluluğunun genel içgörülerini ve üretkenliğini artırabilir. Bunun iyi bir örneği yabancı dil çevirisidir. ABD istihbarat teşkilatları yapay zeka destekli yeteneklere erken yatırım yaptı ve bu bahis karşılığını verdi. Dil modellerinin yetenekleri giderek daha sofistike ve doğru hale geldi - OpenAI'nin yakın zamanda piyasaya sürdüğü o1 ve o3 modelleri doğruluk ve muhakeme yeteneğinde önemli ilerleme gösterdi - ve metin, ses ve video dosyalarını daha da hızlı bir şekilde çevirmek ve özetlemek için kullanılabilir.
Zorluklar devam etse de, daha fazla miktarda İngilizce olmayan veri üzerinde eğitilen gelecekteki sistemler, lehçeler arasındaki ince farkları ayırt edebilir ve argo veya İnternet memlerinin anlamını ve kültürel bağlamını anlayabilir. İstihbarat topluluğu bu araçlara güvenerek, bulunması zor olan, genellikle izin sürecini aşmakta zorlanan ve eğitilmesi uzun zaman alan son derece uzman dilbilimcilerden oluşan bir kadroyu eğitmeye odaklanabilir. Ve tabii ki daha fazla yabancı dilde materyalin doğru kurumların kullanımına sunulması sayesinde, ABD istihbarat servisleri kendilerine ulaşan yabancı istihbarat dağını daha hızlı bir şekilde ayıklayabilecektir.
İsrail'in Ocak 2018'de istihbarat servisi Mossad'ın İran'a ait gizli bir tesise gizlice girerek İran'ın 1999-2003 yılları arasındaki nükleer faaliyetlerini detaylandıran arşivlerin yaklaşık yüzde 20'sini çaldığı deneyimini düşünün. İsrailli yetkililere göre, Mossad yaklaşık 55.000 sayfa belge ve CD'lerde saklanan, fotoğraf ve videolar da dahil olmak üzere 55.000 dosya daha topladı ve bunların neredeyse tamamı Farsça idi. Arşiv elde edildikten sonra üst düzey yetkililer istihbarat uzmanlarına arşivin içeriği ve İran'da bomba yapımına yönelik devam eden bir çabaya işaret edip etmediği konusunda ayrıntılı değerlendirmeler yapmaları için büyük baskı uyguladı. Ancak bu profesyonellerin her sayfayı çevirmesi, ilgili içerik için elle incelemesi ve bu bilgileri değerlendirmelere dahil etmesi birkaç ay ve yüzlerce saat sürdü. Günümüzün yapay zeka yetenekleriyle, bu sürecin ilk iki adımı günler, hatta belki de saatler içinde gerçekleştirilebilir ve analistlerin istihbaratı hızla anlamasına ve bağlamsallaştırmasına olanak tanır.
CESUR YENİ DÜNYA
YZ çok sayıda fayda sunsa da, özellikle rakipler benzer teknolojiler geliştirdikçe önemli yeni riskler de ortaya çıkarmaktadır. Çin'in YZ'de, özellikle bilgisayarla görme ve gözetleme alanlarındaki ilerlemeleri, ABD istihbarat operasyonlarını tehdit etmektedir. Ülke otoriter bir rejim tarafından yönetildiği için, gizlilik kısıtlamaları ve sivil özgürlük korumalarından yoksundur. Bu eksiklik, muazzam büyüklükte veri setleri ortaya çıkaran büyük ölçekli veri toplama uygulamalarını mümkün kılıyor. Devlet onaylı yapay zeka modelleri, daha sonra gözetim ve sosyal kontrol gibi çeşitli amaçlar için kullanılabilecek büyük miktarda kişisel ve davranışsal veri üzerinde eğitilmektedir. Huawei gibi Çinli şirketlerin dünya çapında telekomünikasyon sistemleri ve yazılımlarındaki varlığı, Çin'e toplu verilere, özellikle de büyük ABD askeri üslerinin bulunduğu ülkelerde özel bir endişe kaynağı olan yüz tanıma modellerini eğitmek için kullanılabilecek toplu görüntülere hazır erişim sağlayabilir. ABD ulusal güvenlik topluluğu, bu kadar kapsamlı veri setleri üzerine inşa edilen Çin modellerinin Çin'e nasıl stratejik bir avantaj sağlayabileceğini düşünmelidir.
Üstelik mesele sadece Çin de değil. Meta'nın Llama'sı ve Fransız Mistral AI ve Çinli DeepSeek şirketleri tarafından yaratılanlar gibi “açık kaynak” yapay zeka modellerinin yaygınlaşması, güçlü yapay zeka yeteneklerini nispeten uygun maliyetlerle dünyanın dört bir yanındaki kullanıcıların eline veriyor. Bu kullanıcıların birçoğu iyi niyetli olsa da bazıları değil - otoriter rejimler, siber korsanlar ve suç çeteleri de dahil olmak üzere. Bu kötü niyetli aktörler, yanlış ve kötü niyetli içeriği hızla üretmek ve yaymak ya da siber saldırılar gerçekleştirmek için büyük dil modellerini kullanmaktadır. Sinyal yakalama kabiliyetleri ve insansız hava araçları gibi istihbaratla ilgili diğer teknolojilerde görüldüğü gibi, Çin, İran ve Rusya, yapay zeka alanındaki buluşlarının bir kısmını müşteri devletler ve Hizbullah, Hamas ve Wagner paramiliter şirketi gibi ulus-altı gruplarla paylaşmak için her türlü teşvike sahip olacak ve böylece ABD ve müttefiklerine yönelik tehdidi artıracaktır.
ABD istihbaratının temel teknolojilerin çoğunu kendisi geliştirerek havadan ve uydu görüntülerinden yararlandığı 1950'li yılların aksine, YZ yarışını kazanmak için bu topluluğun özel sektörle nasıl ortaklık kuracağını yeniden tasarlaması gerekecektir. Hükümetin YZ ilerlemesini geniş ölçekte gerçekleştirebilmesinin birincil aracı olan özel sektör, YZ ile ilgili araştırmalara, veri merkezlerine ve bilgi işlem gücüne milyarlarca dolar yatırım yapıyor. Bu şirketlerin ilerlemeleri göz önüne alındığında, istihbarat kurumları ticari olarak mevcut yapay zeka modellerinden yararlanmaya ve bunları gizli verilerle geliştirmeye öncelik vermelidir.
YAZAR: Anne Neuberger
Anne Neuberger, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi'nde Siber ve Gelişen Teknolojiden Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Anne Neuberger, 2009-2021 yılları arasında Ulusal Güvenlik Ajansı'nda istihbarat ve siber güvenlik alanlarında üst düzey operasyonel görevlerde bulunmuştur.
KAYNAK: https://www.foreignaffairs.com/
