Kız çocuğu elbiselerinde cinsel mesajlar: Son ZARA rezaleti

Independent.co için bir makale kaleme alan İngiliz yazar Helen Coffey, büyük tekstil markalarının daha fazla satmayı teşvik amacıyla kız çocukları için üretilen elbiselerde direkt cinsel içerikli veya cinselliğe çağrışım yapan yazı, çizim ve figürlerin yerleştirilmesinin çocukların cinsel yolla istismarının başka bir örneği olduğunu vurguluyor.

Hassas bir konuya değinen yazarın belki de iyi niyetinden ötürü gözden kaçırdığını düşündüğümüz nokta, bu tür ürün tasarlayan firmaların asıl amacının bunu daha çok satmaktan ziyade bunu toplumu sapkınlığa ve cinsel kuralsızlığıa teşvik amaçlı yapmakta olduğudur. Dünyada yaygın bir şekilde propagandası yapılan ve kimi ülkelerin kanunlarla teminat altına aldıkları LGBT furyası ve eşcinsel evililikler ile eşcinsel çiftlerin evlat edinebilmeleri gibi uygulamalar bu çabaların masum olmadığının en net göstergesidir diye düşünüyoruz.

Zara'nın son PR felaketi çok daha rahatsız edici bir High Street trendini gösteriyor 

Helen Coffey, perakendecinin kız çocuklarına yönelik 'müstehcen' tişörtleri nedeniyle özür dilemek zorunda kaldığını, ancak bunun çocuk kıyafetleri söz konusu olduğunda daha geniş bir cinsiyetçilik manzarasının parçası olduğunu yazıyor

Ben moda tasarımcısı değilim. Ama kız çocukları için - çocuklar, kadınlar değil - ön yüzünde “Mükemmel atıştırmalık”, arka yüzünde ise “Bir ısırık al” yazan ve iki yarım kesilmiş çilekle süslenmiş bir tişört öneren kişiye sorularım var. Ayrıca bu fikri duyan ve “Tabii, kulağa harika geliyor - alın” diyen muhtemelen daha kıdemli kişiye de sorularım var: “Elbette, kulağa harika geliyor - bir an önce üretime geçin!”

Zira cadde mağaza zinciri Zara'dan birileri bu fikrin altına imza atmış olmalı ki, markanın en son utanç verici halkla ilişkiler felaketine yol açtı. Endişeli bir anne TikTok'ta tişört hakkında şunları söyledi: “Giyim konusunda aşırı hassas biri değilim ama bu tişört kız çocuk reyonundaydı. Karar vermeden önce bu tişörtün arkasında ne olduğunu görene kadar bekleyin. Eğer bunu çocuğunuz için satın aldıysanız, kanımca kendinizle ciddi bir hesaplaşmaya ihtiyacınız var. Çok şaşırdım, ne demek 'Bir ısırık al' - sadece bana mı öyle geliyor? Bu gerçekten kötü bir şey, değil mi?”

Torununun altı ila yedi yaşındaki çocuklar için tasarlanan tişörtünü “çok müstehcen, iğrenç ve gaddarca ve bir çocuk için uygun değil” şeklinde tanımlayan Laura Wilson, “kızımın tişörtünün arkasında ‘ısır’ yazısıyla dolaşmasına asla izin vermeyeceğini” de sözlerine ekledi.

Sosyal ortamda çok sayıda kişinin  Laura Wilson'a destek olması ve “Atıştırmalık” teriminin halk dilinde cinsel açıdan çekici bir kişiyi tanımlamak için kullanılabileceğinin belirtilmesinin ardından, Zara'nın ürünü mağazalardan çekmekten ve bir özür yayınlamaktan başka seçeneği kalmadı.

Markanın bir sözcüsü, “Bu tişörtte ‘atıştırmalık’ kelimesinin kullanılmasında, giysinin üzerindeki çilek resminden de anlaşılacağı üzere, kelimenin geleneksel anlamından başka bir şey ima etme niyeti yoktu” dedi. “Ancak şimdi anlıyoruz ki bazı kişiler bu terimi farklı yorumlamış. Bu nedenle, tişörtü mağazalardan ve web sitemizden kaldırdık ve neden olduğumuz yanlış anlaşılma veya kırgınlık için özür dileriz.”

Bu, son 15 yılda tuhaf bir şekilde müstehcen veya aşırı cinselleştirilmiş çocuk kıyafetleri serisinin sadece sonuncusu. 2011 yılına gelindiğinde işler o kadar ürkütücü bir hal almıştı ki, aralarında Marks & Spencer, Next, Debenhams, George at Asda ve Tesco'nun da bulunduğu bazı büyük perakendeciler, 12 yaşından küçük çocukları cinselleştiren kıyafetleri stoklamalarını yasaklayan kurallara uymayı kabul etti. Bunlar arasında tangalar, siyah iç çamaşırları ve dolgulu sütyenler; Playboy tavşanı logosuyla süslenmiş ilkokul çocuklarına yönelik ürünler ve altı yaşındaki çocuklara yönelik bir “Lolita” yatağı (muhtemelen Vladimir Nabokov'un romanına atıfta bulunuluyor; romanın kahramanı yetişkin partnerinin küçük kızını avlayan bir pedofil) yer alıyordu.

Noughties'in sonları ve 2010'ların başları her açıdan tuhaf bir dönemdi. BHS firması, 10 yaşından küçüklere yönelik “seksi” iç çamaşırları piyasaya sürdü (neyse ki kısa sürede geri çekildi); Channel 4 tarafından yapılan bir araştırmada en kötüsünü yapan Primark, yedi yaşından küçük kızlara yönelik dolgulu bikini ve sütyen çeşitleri nedeniyle eleştirildi; New Look sekiz yaşındaki çocuklar için 3,5 inç yüksekliğinde topuklu ayakkabılar satıyordu. Kız çocuklarının üstlerindeki gerçek sloganlar şunlardı: “Çok Fazla Erkek, Çok Az Zaman”; '6 Saniyede 0'dan Yaramazlığa”; ‘ Paranın Yetmediği Şeye Dokunma’; ve ‘Sen İste’.

Zara'nın son gafından önce de başka hikayeler basına yansımaya devam ediyordu. 2023 yılında, online perakendeci Temu'nun bir reklamı, sekiz ila 11 yaşlarındaki bir kız çocuğunun “o yaştaki bir kız için oldukça yetişkin” bir pozda bikini giydiğini gösterdiği için İngiltere'nin reklam denetleme kurumu tarafından yasaklandı. Avustralya'da H&M bu yılın başlarında okul üniformaları için hazırladığı bir kampanyayı genç kızları “cinselleştirdiği” gerekçesiyle yayından kaldırmak zorunda kaldı: “H&M'in Okula Dönüş modasıyla başları döndürün.” Şubat ayında Sun gazetesi muhabiri Lynsey Hope, Çin'in hızlı moda devi perakendecisi Shein'i, sekiz yaşından küçük kız çocuklarına dolgulu bikini üstleri ve “poposunu zar zor kapatan” “açık” parti elbiseleri ve etekleri sattığı için firma ismini de açıkça yazıp ayıpladı.

“Daha da rahatsız edici olan, bu daracık kıyafetlerin kışkırtıcı bir şekilde, bir cazibe modelinden bekleyebileceğiniz pozlarda modellenmesidir” diye yazdı markaya eleştiren ateşli bir makalede. “Altı yaşlarında surat asan ve bacaklarını açan bir kız çocuğu, saçlarını savuran bir başkası ve elleri kalçalarında, başlarını eğmiş ikiz çocuklar var.”

Bir de Matalan'ın 9-16 yaş arası kız çocuklarına yönelik “Candy Couture” serisi var ki, 2022 yılında omzu açık Bardot elbiseleri, crop top'ları, göğüs tüpleri ve seksi pantolonları nedeniyle eleştirilere maruz kaldı.

“Bunların çocuk kıyafeti olmadığını söylemek iffetsizlik değil; bunlar kısa, dar ve dekolte çünkü yetişkinlerin cinsel tasarımlarını yansıtıyorlar. Çok sorumsuzca” diyen kampanya grubu Let Clothes Be Clothes (Bırakın kıyafetler sadece kıyafet olsun) o dönemde şunları söyledi “ Seçim yapmaktan yanayız ve cinsel tasarım konusu biraz subjektif olabilir - ama erkek çocuklara böyle kıyafetler sunulduğunu hayal edebiliyor musunuz?”

Ancak Let Clothes Be Clothes, kız ve erkek koleksiyonları arasındaki uçuruma dikkat çekti: “Matalan bu ürünleri 'Candy Couture' adı altında satıyor ve bu ürünlerde dudak motifleri ve kurdeleli Bardot elbiseler de yer alıyor. Peki ya erkek çocukları? Onların bölümünün adı 'Genç Erkek Giyimi' ve sadece kapüşonlular ve kot pantolonlar gibi pratik ve rahat zımbalar içeriyor.”

Tüm bunlardaki cinsiyet eşitsizliğini görmezden gelmek zor - vurgulanmaya devam edilen kız modasının cinselleştirilmesi, erkeklerin değil. Bu durum, çocuk kıyafetlerinin hala sıklıkla geleneksel cinsiyet rollerine dayalı cinsiyetçi mesajlar taşıması gibi daha geniş bir soruna işaret ediyor.

Primark, 2022 yılında romancı Kate Long'un sosyal medyada kız çocuklarının üstlerinin “Nazik ol” ve “Gülümsemeye devam et” gibi sloganlarla süslendiğine ve onları “Her zaman mükemmel” olmaya teşvik ettiğine dikkat çekmesiyle bir kez daha hedef haline gelmişti.

Erkek çocuklarının kıyafetlerinde ise “Sınırsızsın” ya da “Korkusuzsun” gibi sloganlar ve “Kuralları sen koy” ifadeleri yer alıyordu. (İki yeğeninin şu anki takıntıları arasında Star Wars, Premier Lig futbolu ve babaları sayesinde Napolyon savaşları olan biri olarak, bu tasarımları ortaya çıkaran kişinin gerçek bir çocukla hiç tanışmadığını düşünmeden edemiyorum).

Bu sadece kıyafet, diye tartışılabilir. Rahat hissettikleri sürece çocukların ne giydiği gerçekten önemli mi? Kısa cevap evet. Girlguiding UK ve Mental Health Foundation tarafından yapılan bir araştırmaya göre, “erken cinselleşme” baskısı ve kendilerini daha büyük gösteren kıyafetler giyme zorunluluğu algısı, birçok kız çocuğunun zorbalık, “stres, kaygı ve mutsuzluk” yaşamasına ve kendine zarar vermeyi “normal bir davranış” olarak görmesine neden oldu.

Yıl 2024. Markalar çocuklar söz konusu olduğunda “seks satar” diye düşünmeyi bırakmalı ve modası geçmiş, cinsiyetçi kıyafetleri proaktif bir şekilde ortadan kaldırmaya başlamalıdır - üstelik sadece TikTok hesabı olan öfkeli bir anne tarafından bunu yapmya zorlandıkları için değil...

YAZAR   : Helen Coffey

KAYNAK : https://www.independent.co.uk/