Bir konteynerde 88 ceset
İsrail tarafından bir konteynerde iade edilen 88 ceset hakkında Gazzeli aileler cevap bekliyor
Birçok Filistinli aileyi aylardır saran kayıp sevdikleriyle ilgili üzücü endişe, 25 Eylül'de İsrail kontrolündeki Gazze sınır kapısından geldiği bildirilen bir kamyondaki konteynerde kimliği belirsiz 88 cesedin bulunmasıyla iyice ayyuka çıktı.
Cesetler Han Yunus'taki Nasser hastanesine hiçbir bilgi olmadan ulaştırıldı. Cesetleri teslim almayı reddeden ve kamyonu geldiği sınır kapısına geri gönderen Sağlık Bakanlığı'na göre ne isim, ne yaş, ne de cesetlerin alındığı yer belirtilmişti.
Ceset sayısını doğrulayan bakanlık açıklamasında “Onların isimsiz bir mezarda kaybolmasına izin veremeyiz” dedi. “Bu kişilerin her birinin bir ailesi, bir geçmişi ve tanınmayı hak eden bir hayatı var. İnsanlıklarının onurlandırılmasını talep ediyoruz.”
Bugüne kadar Gazze'de 10,000'den fazla kişinin kayıp olduğu bildirildi. Birçoğunun enkaz altında olduğuna inanılıyor, ancak Gazze'deki yetkililer İsrail'i sistematik olarak çok sayıda insanı kaybetmekle de suçluyor.
Kayıp aileleri için bilgi alamamak çok acı verici.
Oğlu Salah yaklaşık bir yıl önce kaybolan Ahmed Kafarna yaşadıkları eziyeti anlatıyor.
“Aylardır belirsizlik içinde yaşıyoruz. Oğlum hayatta mı? Öldü mü? Şimdi bu cesetleri duyuyoruz ama içlerinden birinin sevgili oğlumuz olup olmadığını nasıl bilebiliriz?”
“Hiçbir ebeveyn çocuğunu tanımadan gömmek zorunda kalmamalı. Bu şekilde olmamalı.”
Sesi titriyordu, duyguları onu bastırmak üzereydi ama konuşmaya devam etti: “Sadece cevaplara ihtiyacımız var. Onlara ne olduğunu bilmemiz gerekiyor.”
Yasını tutacak bir beden olmadan, pek çok aile kederlerini atlatmakta zorlanıyor. Cenaze töreni düzenleyemiyor ya da sevdiklerini anmak için bir alan yaratamıyorlar.
Arkadaşı 28 yaşındaki Mahdi Abu Seedo kaybolan Khaled de Kafarna'nın acısını paylaşıyor.
“Her gün acımasız bir oyun gibi geliyor. Umuda tutunuyorsunuz ve sonra onu tekrar kaybediyorsunuz. Ve bunun sonu yok, huzur yok” diyor The Electronic Intifada'ya.
Haysiyet
Uluslararası Kızılhaç Komitesi sözcüsü Hisham Mehanna, uluslararası hukukun silahlı çatışma sırasında ölenlere onurlu bir şekilde yaklaşılmasını emrettiğini söyledi.
Mehanna, “Ölenlerin aranmasını, toplanmasını ve tahliye edilmesini ve ölüler imha edilmeden önce mevcut tüm bilgilerin kaydedilmesini gerektirir. Bu, insanların kayıp olarak kalmamasını sağlar” dedi Elektronik İntifada'ya.
Hak örgütleri de konuya müdahil oldu. Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Gözlemcisi, cesetlerin Gazze'ye getiriliş biçimini şiddetle kınadı ve İsrail'in uluslararası hukuk ve insan hakları standartları uyarınca ölülere ya da cesetlerine kötü muamele etmemekle yükümlü olduğunu vurguladı.
Örgüt tarafından yapılan basın açıklamasında, “İsrail, ölenlerin kimliklerinin tespit edilmesi için gerekli tüm adımları atmalı, bu adımlar arasında mümkün olduğunca fazla bilginin kayıt altına alınması ve cenazelerin mezarlarına müdahale edilmeden onurlu bir şekilde taşınması ve nakledilmesi de yer almalıdır” denildi.
Aileler için cevapsız geçen her gün bir başka acılı gün anlamına geliyor.
Geçtiğimiz aylarda hem oğlu Nasir'i hem de kardeşi Muhammed'i kaybeden 52 yaşındaki Amina Nasir, basitçe şunları söyledi: “Elimde hiçbir şey kalmadı. Haber yok, ceset yok, mezar yok. Sadece anılar ve sorular. Bu tarif edemeyeceğim bir işkence.”
Bunun daha geniş etkileri de var. Anlık acıların ötesinde, bu mesele uluslararası toplumun çatışma bölgelerindeki ölülerin haklarını nasıl ele aldığı konusunda kritik bir boşluğa işaret ediyor. Cenevre Sözleşmesi, savaşan tarafların ölülerin kayıtlarını tutması ve cesetlerin kimlik tespitini kolaylaştırması gerektiğini açıkça belirtiyor. Ancak yaptırım olmadığından bu yasal yükümlülükler kolaylıkla göz ardı edilebilmektedir.
İsrail'in 88 ceset hakkında net bilgi vermemesi giderek artan bir hayal kırıklığı yaratıyor. Filistin Sağlık Bakanlığı, doğru kimlik tespiti talebinden geri adım atmayacağını açıkça belirtti.
Bakanlık sözcüsü Eşref El Kedra, The Electronic Intifada'ya yaptığı açıklamada “Bunu ailelere ve ölenlere borçluyuz” dedi. “Onlar sadece sayı ya da istatistik değil. Onlar, ölümlerinde bile onurlu bir muameleyi hak eden insanlardır.”
Uluslararası toplumun bu konudaki sessizliği kulakları sağır ediyor ve Salah Kafarna'nınki gibi aileler belirsizlikle boğuşmak zorunda kalıyor.
Babası yıpranmış bir fotoğrafı kaldırarak usulca ‘Oğlum iyi bir çocuktu’ dedi. “Sadece toprağa verilmek için bile olsa eve dönmeyi hak ediyor.”
Haberi hazırlayan Fedaa al-Qedra Gazze'de gazetecilik yapıyor.
KAYNAK: https://electronicintifada.net/
