CIA, Covid salgınına laboratuvar sızıntısının neden olduğunu düşünüyor
WASHINGTON-Merkezi İstihbarat Teşkilatı, ölümcül Covid-19 salgınının büyük olasılıkla bir laboratuvar sızıntısından kaynaklandığı sonucuna vararak, yıllardır bilim insanları ve politikacılar arasında keskin tartışmaların odağı olan bir görüşe güvenilirlik kazandırdı.
Böylece CIA, Covid virüsünün muhtemel kaynağı olarak Çin'in Wuhan kentinde meydana gelen bir laboratuar kazasını belirleme konusunda Federal Soruşturma Bürosu ve Enerji Bakanlığı'na katılmış oldu. Bu virüs 1.2 milyondan fazla Amerikalının ve dünya çapında yedi milyondan fazla insanın ölümüne neden olmuştu.
Bir ajans sözcüsü yaptığı açıklamada, “CIA, COVID-19 pandemisinin laboratuvarda yürütülen bir araştırmayla ilgili bir kaynağa dayandığına dair teorinin, mevcut raporlara dayanarak doğal bir kaynaktan daha olası olduğunu düşük bir güvenle değerlendiriyor” dedi.
Sözcü, kararın “düşük güven” olduğunu ve CIA'in “CIA'in değerlendirmesini değiştirebilecek mevcut güvenilir yeni istihbarat raporlarını veya açık kaynaklı bilgileri” değerlendirmeye devam edeceğini de sözlerine ekledi.
Ajans daha önce virüsün bir hayvandan insana mı sıçradığını yoksa bir laboratuvar hatasından mı kaynaklandığını değerlendirmek için yeterli bilgiye sahip olmadığı yönünde bir tutum takınmıştı.
Ancak Çin hükümetinin uluslararası soruşturmalarda işbirliği yapmaması nedeniyle virüsün kökenleri ABD istihbarat camiasını hala ikiye bölüyor. Dört ABD istihbarat kurumu, düşük bir güvenle, hayvanlardan bulaşma teorisini tercih etti. Ulusal İstihbarat Direktörlüğü'ne bağlı olarak çalışan ve üst düzey istihbarat yetkililerinden oluşan Ulusal İstihbarat Konseyi de aynı görüşte.
Bu hafta başında Senato tarafından onaylanan CIA'in yeni direktörü John Ratcliffe uzun zamandır laboratuar sızıntısı teorisinin en makul açıklama olduğunu düşündüğünü söylüyordu. Cuma günü Breitbart'a verdiği bir mülakatta Ratcliffe, konunun araştırılmasının “ilk gün” ele almak istediği en önemli öncelik olduğunu söyledi.
Ratcliffe, CIA'in şu anki başkanı olarak yeni kararın gizliliğini kaldırarak kamuoyuna açıkladı.
Konuyla ilgili bilgi sahibi olan yetkililer, ajansın virüs ortaya çıktığından bu yana konuyla ilgili çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi. Ajans Cumartesi günü yaptığı açıklamada “COVID-19 pandemisinin hem araştırmayla ilgili hem de doğal kaynaklı senaryolarının makul olmaya devam ettiğini” söyledi.
Washington'daki Çin Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu, CIA açıklamasını siyasi manipülasyon örneği olarak eleştirdi. “Virüsün kaynağının siyasileştirilmesine ve damgalanmasına kesinlikle karşı çıkıyor ve bir kez daha herkesi bilime saygı duymaya ve komplo teorilerinden uzak durmaya çağırıyoruz” dedi.
Eski bir FBI kıdemli bilim adamı Aralık ayında Wall Street Journal'a verdiği demeçte virüsün kaynağına ve konuyla ilgili istihbarat topluluğu raporlarına yeni bir bakış gerektiğini söyledi.
Biden yönetiminin son günlerinde, eski Başkan Joe Biden'ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, istihbarat kurumlarının bulgularına yeni bir göz atmak için dışarıdan uzmanlardan oluşan bir heyet kurulması çağrısında bulunmuştu.
Covid'in kökenleri konusundaki tartışmalar zaman zaman yoğun bir şekilde siyasileştirildi. Başkan Trump, görevdeki ilk döneminde “Çin virüsü” olarak adlandırdığı durumdan Pekin'i sorumlu tutarken, o dönemdeki Demokrat eleştirmenleri Beyaz Saray'ın dikkatleri pandemiye müdahale yönetiminden başka yöne çekmeye çalıştığını söyledi.
Doğal bulaşma teorisi başlangıçta istihbarat topluluğu içinde baskın görüş olsa da, Covid'in kökenleri konusundaki tartışma son birkaç yılda önemli ölçüde değişti. Virüsü bulaştırabilecek herhangi bir konak hayvan bulunamazken, uzmanlar Wuhan Viroloji Enstitüsü'nde biyolojik ajanların kontrol altına alınmasına yönelik önlemlerin yetersiz olduğuna dair endişelerini dile getirdiler.
Muhtemel bir açıklama olarak laboratuar sızıntısına işaret eden ilk istihbarat kurumu olan FBI, kararını “orta derecede güven” ile verirken, Enerji Bakanlığı ve CIA'in görüşleri düşük güven ile yapıldı.
Konuyla ilgili bilgi sahibi yetkililere göre, CIA düşük güven kararını, eski CIA Direktörü William Burns'ün teşkilatı agnostik kalmak yerine kökenler konusunda bir pozisyon almaya yönlendirmesinin ardından verdi, ancak belirli bir sonuca varılmasını teşvik etmedi. Yetkililer, yeni bir istihbarata dayanmayan güncellenmiş analizin Ratcliffe'in gelişinden önce kurum içinde yayınlandığını söyledi.
Senato İstihbarat Komitesi'nin Cumhuriyetçi başkanı Senatör Tom Cotton, “Covid'in kökenlerine ilişkin en makul açıklama” olarak nitelendirdiği yeni kararını yayınladığı için CIA'i alkışladı.
“Şimdi en önemli şey Çin'e dünyaya saldığı vebanın bedelini ödetmektir.”
KAYNAK: https://www.wsj.com/
