Hizbullah'ın elinde yeni üretim Rus silahları var, İsrail endişeli
TEL AVİV-İsrail güney Lübnan'a yönelik işgalini ilerletirken, birlikleri büyük miktarda Rus silahı buluyor ve bu da İsrail'de uzun süredir var olan Hizbullah'ın sofistike Rus silahlarının yardımıyla savaş kapasitesini arttırdığı yönündeki şüpheleri doğruluyor.
Suriyeli güvenlik yetkilileri ve bir Arap yetkiliye göre, 2020 gibi yakın bir tarihte üretilen modern Kornet tanksavar füzelerinin de aralarında bulunduğu bazı silahlar, son yıllarda komşu Suriye'deki Rus stoklarından Güney Lübnan'a gönderildi. Bilindiği üzere Rusya uzun zamandır Suriye ordusuna silah sağlıyor ve ülkedeki kendi depolarını da kontrol ediyor.
İsrailli askeri liderler Hizbullah'ın Rus yapımı bazı silahlara sahip olduğunu bilseler de 2006'da Hizbullah'la girdikleri savaştan bu yana güney Lübnan'ın bazı bölgelerine erişememeleri militan grubun kapasitesinin tam olarak bilinmesini zorlaştırıyordu. Hizbullah'ın sahip olduğu bilinen Rus silahları daha az sofistike olma eğilimindeydi ve bazıları Sovyet döneminden kalmaydı.
İsrail'in şimdi bulduğu silahlar ise daha yeni, daha gelişmiş ve askeri analistlerin beklediğinden çok daha fazla sayıda. Analistlere göre bu silahlar, İsrail'in hava saldırılarıyla üst düzey lider kadrosunu yok ettiği Hizbullah'ın karşılık verme kabiliyetini önemli ölçüde artırdı. Kornet gibi tanksavar silahları Hizbullah'ın cephaneliğindeki en etkili silahlar arasında yer almış ve çok sayıda İsrail askerinin öldürülmesinde kullanılmıştır.
Silah keşifleri, Moskova'nın İsrail ve komşuları arasındaki çatışmalarda taraf tutmadığı yönündeki uzun süreli iddialarına rağmen, İsrail'de Rusya'nın Hizbullah ile ilişkilerini derinleştirebileceği yönündeki korkuları da arttırdı.
İsrail'in eski Rusya Büyükelçisi Arkady Mil-Man “İsrail'in daha iddialı olması ve çıkarlarını savunması gerekiyor” dedi. Şu anda Tel Aviv'deki Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olan Mil-Man, “Ruslara, Hizbullah ve İran'a İsraillilere zarar verebilecek herhangi bir yardıma artık tahammül etmeyeceğimizi anlatmalı ve iletmeliyiz” dedi.
Rus hükümeti ve Suriye dışişleri bakanlığı yorum taleplerine yanıt vermedi. İsrail başbakanlık ofisi ise yorum yapmayı reddetti.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Rusya'nın Suriye'den Lübnan'a silah kaçakçılığını önleyerek Hizbullah'ın silahsızlandırılmasına yönelik herhangi bir anlaşmanın uygulanmasına yardımcı olmasını umduklarını belirterek Rusya'nın militan grup üzerindeki etkisini vurguladı.
“Hizbullah'ın yeniden silahlanamaması, yeni silah sistemleri edinememesi ya da bunları Lübnan'a sokamaması ve tehdidini savaş öncesindeki ölçüde yenileyememesi ilkesi Lübnan'daki herhangi bir anlaşmanın başarısı için hayati önem taşıyor” dedi. “Ruslar Suriye'de mevcut. Eğer bu prensibi kabul ederlerse, bu hedefe etkili bir şekilde ulaşılmasına katkıda bulunabilirler.”
İsrail, kısmen Rusya'nın askeri varlığının bulunduğu ve İsrail'in Hizbullah'a silah akışını durdurmayı amaçlayan askeri saldırılar düzenlediği Suriye'de çatışmadan kaçınmak için uzun zamandır Rusya ile iyi ilişkiler sürdürmeye çalışıyor.
Ancak analistler, Rusya'nın Ukrayna ile savaşının başladığı 2022 yılından bu yana Rusya'nın bölgedeki tutumunun değiştiğini ve Moskova'nın mümkün olan her yerde ABD ve müttefiklerine daha agresif bir şekilde meydan okumaya çalıştığını söylüyor.
The Wall Street Journal'ın haberine göre Rusya, bu yılın başlarında Kızıldeniz'de Batılı gemilere saldıran Yemen'deki Husi isyancılara hedefleme verileri sağladı ve ABD'li yetkililerin söylediğine göre Husilere gemisavar füzeler vermeyi düşünüyor. Journal ayrıca Rus paramiliter örgütü Wagner Group'un Hizbullah'a bir hava savunma sistemi sağlamayı planladığını ancak teslimatın yapılıp yapılmadığının belirsiz olduğunu bildirdi.
Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği ölümcül saldırıdan bu yana Rusya Hamas'ın üst düzey liderlerini birçok kez Moskova'da ağırladı. Rusya bu görüşmeleri Hamas ile Batı Şeria'nın bir bölümünü yöneten ve Gazze'yi yeniden inşa edecek otoritede söz sahibi olmak isteyen rakip Filistinli grup El Fetih arasında bir uzlaşmaya aracılık etmek için yaptığını söyledi.
Rusya'nın İran ile işbirliği de derinleşti ve İran, Rusya'nın Ukrayna savaşında kullanması için Moskova'ya insansız hava araçları ve balistik füzeler sağladı. İsrailli bir güvenlik yetkilisine göre Ukrayna'ya karşı kullanılan insansız hava araçları şimdi de Hizbullah tarafından İsrail'e karşı kullanılıyor ve ölümcül sonuçlar doğuruyor.
Suriye kanalı
Rusya'nın Suriye ile ilişkisi 2011 yılında Suriye'de iç savaş başladıktan ve Rus ordusu Devlet Başkanı Beşar Esad'a yardım etmek için müdahalede bulunduktan sonra derinleşti. Rusya, Suriye güçleri tarafından stoklanan silahlar gönderdi ve ülkede kendi silah depolarını bulundurdu.
2015 yılı civarında Ruslar, Esad'ın yardımına gelen Hizbullah askerleriyle birlikte Suriye'de sahada savaşmaya başladı. Suriyeli güvenlik yetkilileri ve Arap yetkiliye göre bu durum iki taraf arasında daha yakın ilişkilere yol açtı ve Hizbullah'ın daha fazla silaha, özellikle de tanksavar, uçaksavar ve gemisavar füzelerine ihtiyaç duyduğunda Suriye'deki Rus stoklarından yararlanmasını kolaylaştırdı.
Gazete Hizbullah'ın bu yolla ne sıklıkla silah temin ettiğini tespit edemedi. Geleneksel olarak Hizbullah'ın silahlarının büyük bir kısmı ana destekçisi olan İran'dan geliyordu ve İran yapımıydı.
Gazete muhabiri, Güney Lübnan'da ele geçirilen malzemelerin incelenmek üzere götürüldüğü İsrail Ulusal Mühimmat Söküm Laboratuarını gezerken Rus silahlarından bazılarını gördü.
Rus Kornetlerinin yanı sıra silahlar arasında Metis, Konkurs, Fagot ve Sagger gibi diğer Rus güdümlü tanksavar füze sistemleri de bulunuyordu. Söküm laboratuarının başında bulunan İsrailli bir binbaşı, tümünün Güney Lübnan'ın bir kilometreden daha az içinde, yer üstünde ve yer altında Hizbullah sığınaklarında bulunduğunu söyledi.
İsrailli binbaşı, İsrail'in işgalinin ilk günlerinde ele geçirilen silahların yaklaşık %60 ila %70'inin Rus yapımı olduğunu söyledi. O zamandan bu yana Gazeteye konuşan yedek subaylar Lübnan'da çok sayıda Rus silahı bulmaya devam ettiklerini söyledi.
Hizbullah'ı Güçlendirmek
Londra'daki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü düşünce kuruluşunda askeri araştırma görevlisi olan Fabian Hinz, Kornet gibi güvenilir, kısa menzilli füzelerin Hizbullah için kritik öneme sahip olduğunu ve İsrail'e karşı sadece daha az güvenilir İran kopyalarına erişimi olan Hamas'tan daha etkili bir kampanya yürütmesini sağladığını söyledi.
Devlet dışı aktörler tarafından kullanılan silahları inceleyen Militant Wire'da araştırmacı olan Adam Rousselle, İsrail ordusu tarafından ele geçirilen diğer iki tanksavar Rus füzesiyle birlikte Kornet'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e yönelik saldırı videolarında onlarca kez göründüğünü söyledi.
Lübnan'da savaşan bir tıbbi tahliye ekibinde yer alan İsrailli bir başçavuş, şimdiye kadar gördüğü en etkili İsrail askeri öldürme yönteminin 7-8 kilometre uzaktan atılabilen tanksavar füzeleri ya da Kornetler olduğunu söyledi. Hizbullah İsrail saldırıları nedeniyle zayıflamış olsa da, kısmen daha gelişmiş cephaneliği nedeniyle Hamas'tan çok daha zorlu olmaya devam ettiğini söyledi.
Bazı analistler ve İsrailli yetkililer İsrail'in Rusya'ya yönelik politikalarını sorguluyor ve Moskova'nın ülkenin düşmanlarını askeri olarak destekleyerek pozisyonunu net bir şekilde ortaya koyduğunu savunuyor. Çoğu Batılı ülkenin aksine İsrail, Rusya'ya karşı savaşında Ukrayna'ya sadece sınırlı bir askeri olmayan destek sundu; analistler bu stratejinin Moskova'yı kızdırmama arzusundan kaynaklandığını söylüyor.
Tel Aviv merkezli bir düşünce kuruluşu olan Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırmacı olan Carmit Valensi, “Bu yaklaşımdan ayılmamız gerekiyor” dedi. “Rusya'nın direniş eksenine verdiği destek artık sadece İsrail'le bağlantılı değil”. “Bununla savaş alanında karşılaşıyoruz ve kayıplar veriyoruz.”
YAZARLAR: Anat Peled, Summer Said ve Benoit Faucon
KAYNAK: https://www.wsj.com/
