Trump'ın Gazze'yi işgal planına Arap liderlerden tepkiler
Üst düzey Arap yetkililer Çarşamba günü yaptıkları açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi ele geçirme ve Filistinlileri başka yerlere yerleştirme planının, Gazze'deki kırılgan ateşkesi tehdit edeceğini ve bölgesel istikrarsızlığı körükleyeceğini söyledi.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit Dubai'de düzenlenen Dünya Hükümet Zirvesi'nde yaptığı açıklamada Trump'ın planında ısrar etmesi halinde Ortadoğu'yu “barış ve istikrara zarar verecek” yeni bir kriz döngüsüne sürükleyeceği uyarısında bulundu.
Trump beklenmedik bir şekilde ABD'nin Gazze'yi ele geçireceğini, 2 milyonu aşkın Filistinli nüfusu göçe zorlayacağını ve burayı “Orta Doğu'nun Rivierası” haline getireceğini açıklayarak Arap dünyasını öfkelendirdi.
Hamas'ın Ekim 2023'te İsrail'e yönelik başlattığı operasyonun ardından 16 ay süren Gazze savaşında İsrail'in hava saldırılarına maruz kalan Filistinliler, İsrail'in kurulmasına yol açan 1948 savaşı sırasında yaklaşık 800.000 kişinin kaçtığı ya da sürüldüğü “Nakba” yani felaketin tekrarlanmasından korkuyor. Nitekim Trump bu kişilerin geri dönme haklarının olmayacağını söyledi.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Salı günü yaptığı açıklamada Gazze'deki ateşkesin sona ereceğini ve Filistinli militan grubun Cumartesi günü öğle saatlerine kadar rehineleri serbest bırakmaması halinde ordunun Hamas'la yenilgiye uğratılana kadar savaşmaya devam edeceğini duyurdu.
Hamas daha sonra bir açıklama yaparak ateşkese bağlılığını yineledi ve İsrail'i ateşkesi tehlikeye atmakla suçladı.
Hamas ateşkesin ilk aşamasının başladığı 19 Ocak'tan bu yana rehineleri kademeli olarak serbest bırakıyordu ancak Pazartesi günü İsrail'in anlaşmayı ihlal ettiği suçlamaları üzerine daha fazla rehine bırakmayacağını söyledi.
Aboul Gheit, “Eğer durum bir kez daha askeri olarak alevlenirse, tüm bu (ateşkes) çabalar boşa gidecek,” dedi.
Körfez İşbirliği Konseyi siyasi ve ekonomik ittifakına başkanlık eden Jasem al-Budaiwi, Trump'a bölge ile Washington arasındaki güçlü bağları hatırlaması çağrısında bulundu.
“Ama bir al-ver olmalı, o kendi fikrini söylemeli ve Arap dünyası da kendi fikrini söylemeli; yoksa onun bu söyledikleri Arap dünyası tarafından kabul edilmeyecektir.”
Trump, yoksul ve küçük bir toprak parçası olan Gazze'deki Filistinlilerin, halihazırda büyük bir Filistinli nüfusa sahip olan Ürdün ve Arap dünyasının en kalabalık devleti olan Mısır gibi ülkelere yerleşebileceğini söylemişti. Her iki ülke de bu öneriyi reddediyor.
Mısır, Filistinliler için “ciddi” gelişmeleri görüşmek üzere 27 Şubat'ta acil bir Arap zirvesine ev sahipliği yapacak.
Aboul Gheit, 2002 yılında ortaya atılan ve Arap ülkelerinin Filistinlilere bir devlet kurma anlaşması ve İsrail'in 1967'de ele geçirdiği topraklardan tamamen çekilmesi karşılığında İsrail'e normalleştirilmiş ilişkiler teklif ettiği Arap Barış Girişimi fikrinin yeniden gündeme getirileceğini söyledi.
Trump'ın planı, İsrail ve Filistin devletinin bir arada yaşayacağı iki devletli bir çözümü destekleyen onlarca yıllık ABD politikasını altüst etti.
Hamas militanları tarafından İsrail'den kaçırılan 33 rehineden 16'sı 42 gün sürecek ateşkes anlaşmasının ilk aşaması kapsamında serbest bırakıldı. Beş Taylandlı rehine de planlanmamış bir şekilde serbest bırakıldı.
Buna karşılık İsrail, aralarında ölümcül saldırılar nedeniyle müebbet hapis cezasına çarptırılanlar ve savaş sırasında gözaltına alınıp suçsuz yere tutulanların da bulunduğu yüzlerce Filistinli mahkum ve tutukluyu serbest bıraktı.
Öte yandan Mısır Dışişleri Bakanlığı, Mısır'ın “Filistin davasında adil bir çözüme ulaşılması” amacıyla Trump yönetimiyle bu konuda “işbirliği yapmayı umduğunu” söyledi.
Gazze için önerilecek bir planın Gazze'nin yeniden inşasını “Filistin halkının kendi topraklarında kalmasını sağlayacak açık ve kararlı bir şekilde ve bu halkın meşru ve yasal haklarına uygun olarak” sağlaması gerektiğini söyledi.
Geçtiğimiz ay Trump'la devlet ziyaretleri için karşılıklı davetlerde bulunan Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi de Salı günü yaptığı açıklamada Gazze'nin “Filistinlileri yerinden etmeden” yeniden inşa edilmesi çağrısında bulundu.
Mısırlı iki güvenlik kaynağı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi'nin ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlileri Gazze'den çıkarma planının gündeme gelmesi halinde Beyaz Saray'daki görüşmeler için Washington'a gitmeyeceğini söyledi.
Mısır Cumhurbaşkanlığı'ndan daha önce yapılan açıklamada, Trump ile Sisi arasında 1 Şubat'ta yapılan telefon görüşmesinde ABD Başkanı'nın Sisi'ye Beyaz Saray'ı ziyaret etmesi için açık bir davette bulunduğu belirtilmişti. ABD'li bir yetkili böyle bir ziyaret için henüz bir tarih belirlenmediğini söyledi.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile yaptığı telefon görüşmesinde Sisi, “Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına Filistinlileri yerlerinden etmeden ve onların topraklarında yaşama haklarının korunmasını sağlayacak şekilde başlanması gerektiğini vurguladı.”
KAYNAK: https://english.alarabiya.net/
